Diatermia chirurgiczna to wysokiej jakości sprzęt chirurgiczny, mający szerokie spektrum zastosowania. W dzisiejszych czasach jest obecna na praktycznie każdym bloku operacyjnym, ze względu na dużą uniwersalność, co powoduje, że sprawdza się w praktycznie każdej dziedzinie chirurgii. Wykorzystanie diatermii chirurgicznej usprawniło pracę wielu lekarzy, przyspieszyło zabiegi chirurgiczne, zmniejszyło ryzyko występujących powikłań po zabiegach chirurgicznych. Diatermie można spotkać nie tylko na salach operacyjnych, ale również w coraz większej ilości gabinetów medycyny estetycznej czy gabinetach kosmetologicznych. Wykorzystanie prądów o odpowiedniej częstotliwości pozwala na bezpieczne przecięcie czy usunięcie zmienionych tkanek skórnych, bez konieczności wycinania ich, a co za tym idzie zakładania szwów i długiej rekonwalescencji.
Diatermia chirurgiczna to urządzenie medyczne z zakresu elektrochirurgii, które do swojej pracy wykorzystuje prąc elektryczny o wysokiej częstotliwości. Człowiek, który jest przewodnikiem prądu, podłączany jest do diatermii przy pomocy dwóch elektrod – neutralnej oraz aktywnej, z których ta druga odpowiedzialna jest za wywołanie odpowiedniego efektu zabiegowego. W zależności od mocy prądu i końcówki narzędzia, które użyte zostały w trakcie zabiegu, można uzyskać różne efekty zabiegowe – może to być cięcie, odparowanie tkanek, zamknięcie naczyń krwionośnych czy zniszczenie ich.
Diatermia to nowoczesne urządzenie, które wykorzystuje się w medycynie. Posiada wiele zalet, a do najważniejszych można zdecydowanie zaliczyć:
Elektrokoagulacja to jeden z efektów, który może uzyskać lekarz, stosując do zabiegu diatermię chirurgiczną. Koagulacja to inaczej ścięcia białka w zmienionych tkankach, w przypadku elektrokoagulacji wywołane przy pomocy prądu elektrycznego o odpowiednim natężeniu. W trakcie elektrokoagulacji dochodzi do ścięcia białek w tkance, odparowania z nich płynów wewnątrzkomórkowych, a tym samym zniszczenia niechcianej tkanki. Do zabiegu wykorzystuje się końcówki o małym kształcie, takie jak igły, szpatułki czy pętelki, po to, by prąd elektryczny przechodzący przez nie miał duże skupienie i mógł skoagulować tkankę. Elektrokoagulacja tkanek jest procesem nieodwracalnym i wykorzystać można ją do usunięcia zmian skórnych, brodawek, kurzajek, zamknięcia pękniętych naczynek, a nawet do usunięcia niechcianego owłosienia czy tatuażu.
Ze względu na fakt, że w trakcie zabiegów z zakresu elektrochirurgii wykorzystuje się prąd elektryczny, należy bezwzględnie przestrzegać wszystkich zasad bezpieczeństwa! Bardzo ważną kwestią jest odpowiednia izolacja pacjenta znajdującego się na stole operacyjnym. W tym przypadku wykorzystuje się specjalne izolowane materace oraz pilnuje, by przestrzeń pomiędzy materacem i pacjentem była sucha. Pacjent nie powinien się również stykać z żadną metalową częścią.
Elektroda neutralna, która odpowiada za bezpieczny „odpływ” prądu elektrycznego musi być umieszczona możliwie jak najbliżej pola zabiegowego. Wszystko po to, by droga przepływu prądu była jak najkrótsza w ciele pacjenta.
Niektóre efekty zabiegowe wytwarzają iskry elektryczne, które mogą spowodować zapalenie się substancji łatwopalnej, dlatego należy dbać o to, by w polu zabiegowym nie było takich przedmiotów (na przykład płynów dezynfekujących czy gazików jałowych).
Równie ważną kwestią są gazy, które mogą wytwarzać się w czasie zabiegu. Mogą być one szkodliwe dla zdrowia (głównie personelu medycznego), dlatego w trakcie zabiegu gazy odciąga się specjalnym ssakiem, a dla pewności lekarze i pielęgniarki zakładają dodatkowo ochronne maseczki oraz gogle.
Diatermia chirurgiczna może wywołać zaburzenia pracy urządzeń monitorujących stan pacjenta, dlatego należy zawsze umieszczać przewody elektrochirurgiczne z dala od przewodów innych urządzeń.
Pacjenci z rozrusznikiem serca oraz kobiety w ciąży powinny przed decyzją o zabiegu przejść obszerną konsultację medyczną, a ze względu na bezpieczeństwo powinno stosować się technikę dwubiegunową, gdy dojdzie do zabiegu z wykorzystaniem diatermii.
1. Cięcie diatermią
Uzyskuje się poprzez podział tkanki za pomocą prądu o dużej gęstości przepływu oraz wysokiej częstotliwości. Taki prąd powinien być skoncentrowany na małej powierzchni, by móc uzyskać efekt cięcia. Końcówki, które wykorzystuje się do cięcia to najczęściej igły lub narzędzia zbliżone do nich wyglądem, co pozwala na niezwykłą precyzję cięcia. Cięcie za pomocą diatermii nie uszkadza tkanek znajdujących się obok i nie powoduje krwawień, gdyż naczynia krwionośne są od razy zamykane.
2. Koagulacja
Polega na wykorzystaniu prądu o wysokiej częstotliwości na elektrodzie o dużej powierzchni. Efektem takiego działania jest odparowanie płynu komórkowego na powierzchni, co daje efekt warstwy izolacyjnej, która zapobiega głębszej penetracji tkankowej. Do koagulacji wykorzystuje się prąd modulowany – im większa modulacja tym bardziej efektywna koagulacja.
3. Prąd mieszany
To inaczej cięcie z koagulacją, które możliwe jest ze względu na fakt, że diatermia może działać przy napięciu pośrednim do cięcia, a koagulacji. Operowanie napięciem prądu w trakcie trwania zabiegu, pozwala na uzyskanie najlepszego dla lekarza efektu – zmniejszeniem lub zwiększeniem koagulacji czy efektu cięcia.
Diatermia chirurgiczna pozwala na wykorzystanie dwóch technik – monopolarnej oraz bipolarnej. Poniżej krótka charakterystyka każdej z technik:
1. Technika mono-polarna
To taka, w której wykorzystywane są dwie oddzielne elektrody, czyli elektroda neutralna oraz elektroda aktywna. Bardzo ważną rolę odgrywa tu elektroda bierna, czyli neutralna, która powinna mieć odpowiednio dużą powierzchnię, po to, by w czasie trwania zabiegu na ciele pacjenta nie doszło do poparzeń.
2. Technika bipolarna
Opiera się na wykorzystaniu dwóch elektrod, które przypominają swoją budową szczypce. W przypadku techniki bipolarnej prąd przepływa przez niewielkie przestrzenie, właśnie pomiędzy elektrodami i nie potrzeby stosowania dodatkowej elektrody neutralnej.